“Ik was dan wel verslaafd geweest aan verdovende middelen, dan wel had ik hier niet meer gezeten, als er geen compassie was geweest.” Met zachte stem -fluisterend bijna- deelt de montere vriendelijke huisarts zijn verhaal. Zijn anders ietwat bleke gezicht laat rode vlekken zien en de andere deelnemers worden stil.

“Sinds ik een medische fout maakte 2 jaar geleden, begrijp ik zo goed waarom zoveel dokters suïcide plegen of zich verdoven met middelen om de pijn maar niet meer te voelen. Ik voelde me ongelofelijk alleen en nam het mezelf zo kwalijk dat het bijna ondraaglijk was. Mijn directe collega’s vonden het te pijnlijk om naast mij in de modder te komen staan en probeerde mij eruit te trekken met eindeloze medische analyses en defensieve reacties op de uitspraken van de familie van de patiënt. Dat hielp niets en maakte mij nog eenzamer, want ik wist … ik had een fout gemaakt die maakte dat deze patiënt met jonge kinderen geen tijd meer kreeg om aan het idee te wennen dat zij zou overlijden. … Ik had signalen over het hoofd gezien, waardoor mijn patiënt minder tijd kreeg om afscheid te nemen van haar geliefden. Gelukkig waren daar collega’s van een andere praktijk die echt naar mij vroegen, vroegen hoe het mij ging -steeds weer opnieuw- die met mij in de modder gingen staan en de pijn erkenden en mij lieten voelen dat ik niet alleen stond en dat ik ook -ondanks een fout- compassie met mezelf mocht hebben.

Nog steeds gaat er geen week voorbij dat ik niet aan die ene patiënt denk en ik ben nog steeds herstellende, maar nog steeds worstel ik met de gedachte dat ík geen recht heb op verdriet, want het verdriet van deze patiënt en haar familie is vele malen groter én ik heb geen recht op geluk, want dat heb ik deze patiënt ontnomen.”

Zonder compassie was ik er niet meer geweest; hoe dramatisch het ook klinkt in mijn geval is het levensreddend geweest.”
————–

Deze tekst is met goedkeuring van de betreffende arts door mij opgetekend. Zijn verhaal en de impact van deze ervaring op zijn leven maakte grote impact op mij en de andere deelnemers van de training waarin dit werd gedeeld.

Op de vraag wat hij hoopt dat we met elkaar hiervan kunnen leren, antwoordt hij: als een collega een fout maakt, ga naast hem / haar staan en stop met fixen, vermijden en ontkennen door in analyses te gaan. Blijf bij de pijn en vraag: “hoe is het met je” ; steeds weer opnieuw. Ook nu na 2 jaar is dat nog steeds zo behulpzaam”

Evolutionair gezien hebben wij mensen een aversie tegen lijden en willen daar van weg. Compassie wendt het hart naar dit lijden en vraagt … hoe kan ik helpen.

Ik ben dankbaar om samen te mogen werken met een paar dappere dokters in het veld die het taboe rondom fouten doorbreken door vanuit kwetsbaarheid en professionaliteit hun ervaring te delen, zoals Shirin Bemelmans-Lalezari
en Sander de Hosson.
Nodig om levens te redden; van de patiënten en van de dokters.

In al onze bijscholingen is met zelfcompassie omgaan met fouten en schaamte een thema dat we met elkaar verkennen. Kijk hier naar ons geaccrediteerde scholingsaanbod.